De Cleantech Talent Award is dit jaar gewonnen door Femmy Neumann en Nathalie Roeterdink uit 6 vwo van het Isendoorn College in Warnsveld. Hun idee om een makkelijk en goedkoop te produceren waterfilter te ontwikkelen uit een overvloedig voorradige kleiafzetting werd door de jury bekroond met de hoofdprijs van 500 euro.
door Peter-Jan Vermeij
Voor het derde jaar op rij organiseerde het Cleantech
Center in Zutphen in samenwerking met de Cleantech Regio de Talent Award. Net
als vorig jaar vond de finale plaats in de Broodfabriek te Zutphen. Die zat
deze keer alleen niet tot de nok toe vol met scholieren, docenten en
belangstellende ondernemers, maar met apparatuur. Vanwege de geldende coronaregels
was er geen publiek, maar werd de finale live uitgezonden via de website van het
Cleantech Center.
Virtuele finale
Vijf scholierenteams uit het Voortgezet Onderwijs in Oost-Nederland werden op woensdag 22 april 2020 via een liveverbinding met de jury ondervraagd over hun inzendingen. Die inzendingen werden aan het publiek getoond door zelfgemaakte korte filmpjes. De presentatie was in handen van Martin Snijder, onderwijscoördinator van het Cleantech Center, die de online vaart er goed in hield. Hij werd gefilmd naast een scherm met daarop helder in beeld de inbellende deelnemers en juryleden. Het toekijkende publiek kon via een live chatverbinding vragen stellen over de projecten.
Download de Climeat-app
Op de derde plaats eindigden Emilie Velders en Yu Xin Wu van het Baudartius College (6 vwo) met de door henzelf ontwikkelde Climeat-app. Dit is een nu al in de Playstore verkrijgbare app die middels een unieke combinatie van metingen direct je CO2-footprint in beeld brengt. Bijvoorbeeld kan de app je voorrekenen dat de CO2-uitstoot nodig voor een hamburgermaaltijd gelijk staat aan 7,33 uur douchen of 22,4 km autorijden. Emilie en Yu Xin kwamen op het idee toen ze hun eigen ietwat bourgondische vleesinname onderzochten in het kader van duurzaamheid. De jury was vooral gecharmeerd van de aansluiting bij de tijdgeest en de ingenieuze combinatie van al bestaande apps en technologie.
Energie terwijl u loopt
De tweede prijs ging naar het prototype van een sneaker die energie kan opwekken. Bedenkers Lennart Oosterholt en Jorne Kempenaers, ook uit 6 vwo van het Isendoorn, werden door de jury geroemd als “uitvinders in de dop”. Er waren zeker kritische vragen, onder meer over de manier waarop de energie uit de hiel van de schoen bij de gebruiker terecht moest komen en over de geringe hoeveelheid door hun prototype opgewekte energie. Lennart en Jorne wezen erop dat met een groter budget (de hoofdprijs bijvoorbeeld) hun ontwerp kon worden verfijnd en geoptimaliseerd. Ze knoopten alvast in hun oren dat een van de juryleden connecties had bij een wereldwijd bekend sneakermerk.
Over de waarde van technologie
Naast de winnaars deden nog twee andere teams mee. Vera von Pickartz uit de 6e van het Gymnasium Apeldoorn presenteerde een onderzoek naar duurzame drinkwaterfilters voor het door orkaan Idai getroffen Mozambique. Haar project was vooral ook bedoeld om onder de aandacht te brengen dat geweldige technologie niks waard is zolang er niet adequaat samengewerkt wordt om het optimaal in te zetten. Vier leerlingen uit 5 havo van het Veluws College Walterbosch onderzochten de verduurzaming van de energiehuishouding in zwembaden. Ook de techniek die Daniëla Lukic, Ruben Hoogland, Daan Bijsterbosch en Twan Peters aandroegen bestaat al, maar wordt nauwelijks ingezet. Het onderzoek van de scholieren wees onder meer uit dat de vrees voor een lange terugverdientijd onterecht is.
De jury
“Dit was geen makkelijke taak” stelde juryvoorzitter Annelies de Jonge, wethouder van de Gemeente Zutphen, met onder meer onderwijs, jeugd en leefomgeving in haar takenpakket. Verder bestond de driekoppige jury uit Marc van Gerrevink, Recycling Engineer, specialist circulaire economie en DGA van recyclebedrijf Van Gerrevink BV te Apeldoorn en Norbert van Niel, Projectleider/Calculator bij Van Niel Installatietechniek in Twello. Behalve voor de drie winnaars spraken ze ook uitdrukkelijk hun waardering uit voor de projecten van andere deelnemers. Zo kon de meer filosofische insteek van het project van Vera von Pickartz op veel instemming rekenen.
Goedkope kleifilter naar WHO maatstaven
De jury hanteerde vier basis criteria voor hun beoordeling: breed toepasbaar, innovatief, duurzaam en de kwaliteit van de presentatie. De winnaars scoorden het hoogste op al deze onderdelen. Femmy en Nathalie ontwikkelden een prototype voor een drinkwaterfilter op basis van zogeheten diatomeeënaarde: een in overvloed voorradige, zichzelf aanvullende kleiafzetting. Met 20 gram daarvan maakten ze een vaste waterfilter die 99,9% van de E. coli bacterie uit hun testwater filterde. Een score die voldoet aan de richtlijnen van de WHO voor drinkwaterfilters. De jury benadrukte de brede inzetbaarheid en duurzaamheid van het project: “Dit zou heel veel mensen kunnen helpen.” Waarvan akte: “Eén miljard mensen op onze aarde hebben slecht toegang tot schoon drinkwater,” aldus Femmy en Nathalie na hun onderzoek.
Finale Cleantech Battle 2020 ook online
Terwijl de jury zich in beraad terugtrok stelde Martin Snijders aan de deelnemende de scholieren de vraag wat ze nu vonden van deze onverwachte vorm voor de Talent Award finale. Twan Peters en Daniëla Lukic spraken voor de instemmend knikkende groep: hoe vreemd corona alles ook maakt in deze tijd, ze waren vooral blij dat het presenteren van de projecten waar ze zo hard aan gewerkt hadden door kon gaan. Zo konden hun ideeën en oplossingen toch nog de wereld in. Dit geldt ook voor de studenten MBO, HBO en WO die op dit moment stoeien met de uitdagingen die het Cleantech Center bij hen uitzette in het kader van de jaarlijkse Cleantech Battle. De finale daarvan vindt plaats op donderdag 18 juni 2020 en zal eveneens live online te volgen zijn via de website van het Cleantech Center. Zowel de Cleantech Talent Award als de Cleantech Battle wordt mede mogelijk gemaakt door Cleantech Regio.